Polikliniek voor mensen met een verstandelijke beperking
Koraal
info@koraal.nl
046 - 477 52 52
info@koraal.nl
046 - 477 52 52
Een verstandelijke beperking gaat vaak samen met specifieke, complexe problemen. Via de Poli Gastenhof en de Koraal Poli voor mensen met een verstandelijke beperking is de uitgebreide expertise die de zorgprofessionals van Koraal op dit gebied hebben nu ook beschikbaar voor iedereen met een verstandelijke beperking die gebruik maakt van de reguliere zorg in de eerste lijn.
Toen Isa dertien was, begon het op school steeds moeizamer te lopen. De oorspronkelijke diagnose ADHD gaf onvoldoende uitleg en haar ouders, Martijn en Maaike, voelden dat er meer speelde. Ze waren vooral op zoek naar duidelijkheid: welke vragen mochten ze Isa stellen – en welke niet? Wat was reëel om van haar te verwachten? Ze wilden Isa beter begrijpen en haar ondersteunen waar dat nodig was. Na een zoektocht langs verschillende instanties kwamen ze – op advies van de huisarts – terecht bij Koraal.
Bij Koraal had Isa een eerste gesprek met een sociaalpsychiatrisch verpleegkundige Hans van Baarsen. Het was spannend, maar eenmaal thuis zei ze: “Hij begrijpt mij.” Tijdens dat gesprek gebruikte Hans matroesjka-poppen om uit te leggen wat Isa soms ervaart: de buitenste pop toont een tiener, maar vanbinnen zit soms nog een kleiner meisje dat zich kwetsbaarder voelt. En daarbinnen zit weer een hartje van wat nog jonger is. Als die verschillende lagen niet goed op elkaar aansluiten, ontstaat onrust – of, zoals Isa het zelf noemt: ‘knorretjes.’
Het voorbeeld met de matroesjka’s helpt Isa om zichzelf beter te begrijpen en geeft haar ouders inzicht in haar gedrag vanuit een breder perspectief. Vanuit Koraal begeleidt logopedist en SI-trainer Anneloes Kieboom Isa en haar ouders. Ze observeerde Isa in verschillende omgevingen – thuis, op school en bij de dagbesteding. Door gerichte vragen te stellen, aandachtig te luisteren en zorgvuldig te analyseren, bracht ze in kaart hoe Isa zintuiglijke prikkels verwerkt. Daarbij had Isa zelf ook een actieve rol: ze gaf aanwijzingen, beschreef hoe situaties voor haar voelen, wat haar helpt, en hoe ze graag benaderd wil worden. Dat werd allemaal verwerkt in een schema waarin de verschillende fases van Isa’s alertheid worden omschreven aan de hand van kleuren. Isa benoemde zelf wat ze in die momenten nodig heeft. Zo gaf ze bijvoorbeeld aan dat een leerkracht haar liever niet in de klas moet aanspreken, omdat andere kinderen dan meeluisteren. Liever even apart, uit het zicht en gehoor van de groep. Dankzij dat schema kunnen haar ouders en begeleiders nu beter aansluiten bij wat Isa op dat moment nodig heeft.
Van links naar rechts: Logopedist en SI-trainer Anneloes Kieboom, Maaike, Isa en Martijn.
Ook in het onderwijs kwam er verandering. Isa gaat naar een school voor voortgezet speciaal onderwijs, met de nadruk op praktijkvakken. Eerder werd ze overvraagd, waardoor ze een stapje terug heeft gedaan. De overstap naar een leeromgeving met minder theoretische druk en meer structuur brengt haar rust. Met ruimte voor haar eigen tempo, voelt de inmiddels zestienjarige Isa zich veiliger. Zo krijgt ze de kans om in haar eigen ritme te leren en zich verder te ontwikkelen.
Een ander belangrijk onderdeel van haar week is de dagbesteding. Op de ene plek knutselt ze, sport ze of helpt ze mee met opruimen. Op een andere locatie werkt ze in de moestuin en is ze bezig met dieren: een paardje, schapen, een poes en een hond. Het contact met de dieren geeft Isa ontspanning en plezier. De structuur en herhaling in het werk helpen haar overzicht te houden en geven zelfvertrouwen. Het werken met dieren is iets waar Isa echt van opbloeit – ze voelt zich er rustig en begrepen.
In het verlengde daarvan kwam er ook thuis extra ondersteuning. Op advies van Anneloes besloten Martijn en Maaike een hond in huis te nemen. Ze verdiepten zich in rassen die goed bij Isa zouden passen en volgden samen een training. Zo kwam Phoebe in haar leven: een rustige, trouwe hond die spanning aanvoelt, dichtbij blijft als het moeilijk is, en naar Isa luistert. Isa kan haar verhaal kwijt bij Phoebe – vaak zonder woorden, maar altijd met wederzijds begrip. Sindsdien verlopen de ochtenden soepeler en zijn er steeds minder ‘knorretjes.’
Bij Koraal werd zorgvuldig onderzoek gedaan om een compleet beeld van Isa te krijgen. Martijn en Maaike moesten formulieren invullen, gesprekken voeren, vragen beantwoorden. Maar het leverde iets waardevols op: ze kregen eindelijk helderheid over wat er bij Isa speelt. Een inzicht dat ook voor henzelf begrijpelijk en herkenbaar was, dankzij de uitleg van Koraal. “Je kunt sommige dingen wél van Isa verwachten,” zeggen ze. “En andere dingen gewoon niet.” Dat inzicht heeft alles veranderd.
Ze vragen nu niet meer van Isa wat ze niet kan waarmaken. Dat geeft lucht. Niet alleen thuis, maar ook in hun communicatie met anderen. Ze proberen dit ook over te dragen aan de mensen om Isa heen – zodat ook school, familie en andere betrokkenen realistischer leren kijken. “Dat geeft een bak rust,” zeggen Martijn en Maaike. “En daardoor kunnen we ook naar de toekomst kijken.”
Aan de buitenkant zien mensen vaak een vlotte, goed sprekende zestienjarige. Maar inmiddels begrijpen Martijn en Maaike wat er onder die laag kan schuilgaan. En juist dat inzicht, zeggen ze, maakt dat ze haar beter kunnen ondersteunen – niet door méér te vragen, maar door precies genoeg te vragen. “We hoeven Isa niet te veranderen,” zeggen ze. “We willen vooral dat ze zich veilig voelt om te zijn wie ze is.”
Benieuwd naar wat Koraal voor uw familielid en u kan betekenen? Kijk dan eens naar de pagina's over onze poliklinieken:
